Partija penzionera obratila se Vladi pridružujući se zahtjevima svih udruženja penzionera za hitnom reformom penzionog sistema i povećanjem penzija i onih kategorija koje su nezakonito izostavljene u januaru mjeresecu ove godine.
Članak u Danu o rastućim troškovima života i sve većem padu životnog standarda penzionera.
U srijedu 10.5.2023. god. održan sastanak sa penzionerima iz Danilovgrad o niskim penzijama, neodgovarajućim usklađivanjima penzija i drugim problemima. Postignuta visoka saglasnost o problemima penzionera i dogovorena dalja saradanja našeg sa ovim udruženjem penzionera.
Saopštenje sa portala CDM i Vijesti.
Održana Tribina penzionera sa temom: Materijalni i socijalni položaj penzionera i Reforma penzijskog sistema i Fonda PIO dana 25.3.2024. u prostorijama Mjesne zajednice Gorica, ul. V Proleterske brigade bb u organizaciji mjesenih udruženja penzionera i NVO Udruženja penzionera Crne Gore: MUP G. Gorica, MUP Masline, MUP Ljubović, MUP Gorica, MUP Jedinstvo, Pokret penzionera i NVO Udruženje penzionera Crne Gore - Za dostojanstven život Čovjeka.
Zaključci sa Tribine su:
1. Uprkos nužnom povećanju minimalne penzije standard penzionera i dalje nizak tako da je većina penzonera socijalno ugrožena. Penzije su generalno niske i upola su u odnosu na izdvojena srestva tokom radnog vijeka penzionera. Iz penzijskih doprinosa uzimaju se sredstva za socijalna davanja onim kategorijama penzionera koji nijesu dovoljno izdvojili srestava tokom svog radnog vijeka umjesto da se obezbijede iz posebnih izvora.
2. Nakon povećanja minimalne penzije potrebno je povećati i ostale penzije kako Zakon propisuje po kriterijumima dužine radnog staža i izdvojenih doprinosa. Na ovaj način bi se otklonila nepravca i diskriminacija nakon selektivnog povećanja samo minimalnih penzija.
3. Potrebna je temeljna reforma penzionog sistema kako bi se otklonile sve devijacije i kontradikcije u sadašnjem Zakonu koji je mijenjan preko 35 puta. Reformom se traži obračun penzija na osnovu izdvojenih sredstava metodom kapitalizacije, odvajanje socijale od penzija i formiranje Socijalnog fonda, uvođenje više šema (vrsta) penzija koje bi bile ponuđene, uvođenje socijalne penzije, izgradnja domova za penzionere, veća inkluzija penzionera u društvo, lakši pristup zdravstvenim uslugama, kulturne programe za penzionere i dr.
Članak u 
U Jutarnjem programu o problemima penzionog sistema gostovali predstavnici udruženja penzionera.
i
Intervju prof. dr Anđelka Lojpura, predsjednika UO NVO Udruženja penzionera Crne Gore - za dostojanstven život Čovjeka
U Jutarnjem programu o problemima penzionog sistema gostovali predstavnici udruženja penzionera.
Intervju u
i u
intervju prof. dr Anđelka Lojpura, predsjednika UO NVO Udruženja penzionera Crne Gore - za dostojanstven život Čovjeka
Udruženje penzionera Crne Gore - za dostojan život Čovjeka na sastanku sa više mjesnih udruženja penzionera iz Podgorice
SAOPŠTENJE KOJE SU OBJAVILI CDM, VIJESTI, POBJEDA, AKTUELNO I MNOGE DRUGE INFORMATIVNE PLATFORME
(članak u Vijestima)
KOMENTAR: OBRAČUN RASTA PENZIJE ZAVISI OD KRETANJA PROSJEČNE PLATE KOJA SE OBRAČUNAVA PO ZASTARJELOJ STATISTIČKOJ METODOLOGIJI. GODINAMA SE ČEKA NA UNAPREĐENJE OVE METODOLOGIJE OBRAČUNA. PENZIONERI OŠTEĆENI I PO OVOM OSNOVU.
Nakon povećanja minimalne penzije na 450 € u Udruženju smatraju da obračun penzija za januar mjesec u dijelu jednokratnog uvećanja, ne uzimajući u obzir usklađivanje penzija za poslednje 4 mjeseca 2023. god., nije urađena na zakonit način. U toku je detaljna analiza nakon čega će se preduzeti konkretne mjere za otklanjanje diskriminatornog i nezakonitog jednokratnog uvećanja januarskih penzija.
(članak u Pobjedi) o deformacijama penzionih davanja.
KOMENTAR: STATISTIKA NEUMOLJIVO POKAZUJE KOLIKO JE PENZIONI SISTEM POREMEĆEN ZBOG PROIZVOLJNOG ODREĐIVANJA SOCIJALNIH DAVANJA POJEDINIM KATEGORIJAMA PENZIONERA. IZGUBIO SE KOMPAS U USKLAĐIVANJU PENZIJA ČIME SE ZAKON GRUBO KRŠI IZLAZEĆI IZ OKVIRA PARAMETARA UTVRĐIVANJA PENZIJA. NE VODI SE RAČUNA O STANDARU SVIH PENZIONERA. UMJESTO POVEĆANJA PENZIJA, INTERVENIŠE SE KRATKOROČNIM, JEDNOKRATNIM SOCIJALNIM DAVANJIMA PREMA PENZIONERIMA SA NAJNIŽIM PENZIJAMA. OSTALIM PENZIONERIMA NIŠTA SVE DOK NE DOĐU U KATEGORIJU MINIMALNIH PENZIJA.
Pripremljen je dokument Osnovi reforme crnogorskog penzionog sistema. Biće ponuđen svim udruženjima penzionera za podršku nakon čega će se uputiti Vladi sa zahtjevom da se reformom penzionog sistema koji će biti efikasniji, bolji, bez diskriminacije i nefer tretmana penzionera.
(članak u Vijestima)
(članak u Danu)
Predsavnici Udruženja penzionera na sastanku sa ministarkom rada i socijalnog staranja o problemima penzionog sistema i potrebe za njegovom reformom.
SAOPŠTENJE ZA JAVNOST OD 8. APRILA 2023. GOD.
 Saopštenje od 8. aprila 2023..pdf |
SAOPŠTENJE
Odluka Fonda PIO da uzme po euro od februarske penzije svakom penzioneru koji je odlučio da plaća članarinu Savezu udruženja penzionera Crne Gore najbolji je dokaz kako je put do pakla popločan dobrim namjerama.
Nekome je, naime, u tom udruženju palo na pamet da sakupi pare za postradale u zemljotresu u Turskoj i Siriji i to tako što će se poigrati malim sumama na velikom broju ljudi. Sakupili su 89.301 euro sa isto toliko računa građana Crne Gore sa najnižim primanjima!
A da nikoga od tih građana nijesu upitali za dozvolu da to urade!
Vele, obavijestili su ih predstavnici 26 lokalnih odbora penzionera da to mogu da urade.
Sad je pitanje da li su predstavnici opštinskih odbora pitali svakog svog člana i dobili njegovu pismenu saglasnost da Fond PIO može da uzme euro od njegove penzije. Tako, naime, Fond PIO pita svakog penzionera da li hoće da se učlani u neko od penzionerskih udruženja i ako je odgovor potvrdan daje mu potvrdu na potpis.
Iz opštinskih odbora Saveza udruženja penzionera su nam nezvanično rekli da Fondu PIO nijesu dostavili pismena ovlašćenja svakog penzionera da im se skine euro sa računa, niti su tražili odobrenje od svakog svog člana pojedinačno. Vele, to je procedura koja bi trajala godinu!
Pa im je lakše bilo sprovesti svoju odluku na tuđi račun!
Trebalo je samo pogledati reakcije penzionera na društvenim mrežama na vijest da su oni sakupili 90 hiljada eura za pomoć postradalim, da se spozna da ih niko pojedinačno nije pitao.
I sad dolazimo do ključnog problema – ko može u tuđe ime i bez dozvole tog čovjeka da raspolaže njegovim primanjima. Ustav kaže – niko!
I sada nije bitno što se radi o euru i o plemenitom porivu. Bitno je što je jedna državna institucija odlučila da je u redu da bez pitanja građana, zbog kojih je osnovana i zbog kojih postoji, počne prpati po njihovim računima i njihovoj cjeloživotnoj ušteđevini. I to na nečiju časnu riječ!
Danas je nekolicina ljudi u menadžmentu Saveza udruženja penzionera odlučila da je OK da uzmu pare od članova tog udruženja i da ih za to ne pitaju da bi pomogli postradalim u Turskoj i Siriji. Ako im to prođe sada, sjutra će nastaviti sa tom praksom pa graditi kuće, slati ljude na liječenje, putovati po svijetu… a sve skidajući svojim članovima po euro sa računa i ne pitajući ih!
Zamislite samo da Unija samostalnih sindikata odluči da od svakog svog člana uzme po euro od plate i pomogne postradalim u Turskoj i Siriji i da to traže od poslodavaca ne dostavljajući pismenu saglasnost svakog pojedinačnog člana. Ili da Vlada odluči da, na primjer, ove godine svaka državna firma i ustanova uzme po euro od zaposlenih za kupovinu flote trajekata na liniji Kamenari – Lepetane! I izda dekret! Nezamislivo, jer Ustav im to zabranjuje.
Ako se opštinskim penzionerskim funkcionerima činilo da bi godinu trebalo da sakupljaju potpise i da oni to ne mogu da rade, onda je očigledno da ta ideja nije bila dobra. Mogli su, na primjer, pozvati, ne samo svoje članove, već sve ljude dobre volje, da od svoje volje uplate novac na račun koji bi otvorili u nekoj od domaćih banaka. A ne ovako, uvlačiti ljudima ruku u džep i ne tražiti dozvolu.
https://www.pobjeda.me/clanak/uzeli-bez-pitanja-90-hiljada-eura-najsiromasnijim-gradanima
Podaci koji pokazuju poremećen penzijski sistem i deformaciju (nepoštovanje) zakonom utvrđenih penzija po kriterijumima dužine staža i visine izdvajanja penzijskih doprinosa u 2022. god.:
Fond PIO uputio Savezu penzionera spisak kako bi se potpisali samo oni koji i dalje žele ovoj organizaciji da plaćaju članarinu od penzije Savez penzionera samo u februaru dobio 45 hiljada eura
Članovima Saveza udruženja penzionera preko Fonda penzijsko-invalidskog osiguranja (PIO) se i dalje svakog mjeseca od penzija oduzima dio novca koji se toj nevladinoj organizaciji (NVO) uplaćuje kao članarina, iako ne postoji nijedan ugovor kojim se to pravno reguliše.
Sporno je i što Savez udruženja penzionera nikada Fondu PIO nije dostavio spisak kojim se potvrđuje da su njihovi članovi dobrovoljno pristali da budu dio njihovih opštinskih organizacija, s obzirom na to da se učlanjivanje ranije vršilo po automatizmu, što znači da dio najstarijih građana nije ni svjestan da svakog mjeseca uplaćuje članarinu.
Praksa učlanjivanja svih novih penzionera u Udruženje penzionera prestala je 2018. godine, od kada Fond PIO preko svojih područnih jedinica traži saglasnost najstarijih građana da im odbija novac za ovo udruženje.
Ove informacije navedene su u dokumentu Fonda PIO, u koji “Vijesti” imaju uvid.
Prema posljednjem februarskom obračunu, koji je radio Fond, cijeli Savez udruženja penzionera broji 89.301 članova, dok je ukupni broj penzionera oko 110 hiljada.
Savez je na ovaj način u februara od članarina koje iznose od 40 do 60 centi zaradio 45.403 eura, što bi na godišnjem nivou značilo prihode preko pola miliona eura.
Iz Saveza udruženja penzionera, čiji je predsjednik Branko Vešović, nijesu odgovorili na pitanja “Vijesti” u vezi sa ovom temom. Komisija Fonda PIO prošle godine je utvrdila brojne nezakonitosti u trošenju novca koje je dobijala ova organizacija.
Fond PIO, na čijem čelu se kao vršilac dužnosti nalazi Ranko Aligrudić, nedavno je štampao spisak svih penzionera kojima se odbija članarina za Savez. Spisak je zatim poslat toj organizaciji kako bi se penzioneri potpisali na njega, odnosno dobrovoljno potvrdili da su članovi udruženja.
”Taj spisak je navodno potpisan u udruženju penzionera i vraćen u Fond PIO, ali ga do sada još niko u Fondu nije vidio, niti se zna gdje je. Fond PIO i danas odbija članarine za udruženje penzionera, a nema nikakav ugovor kojim se to reguliše. Nijedan Fond PIO u regionu ne vrši odbijanja članarine za udruženje penzionera, već je to isključivo na dobrovoljnoj osnovi i u režiji samog udruženje, a ne Fonda”, navodi se u informaciji Fonda PIO.
U tom dokumentu je objašnjeno da su tokom 2005. godine na adresu Fonda PIO, od tek tada novoformiranih opštinskih udruženja, stigli dopisi kojim se od te institucije tražilo da se svi penzioneri sa teritorije svih opština smatraju učlanjenim u tu nevladinu organizaciju i da im se automatski počne odbijati članarina.
Međutim, u dopisima se ne navodi da je obezbijeđena saglasnost bilo kojeg penzionera za učlanjivanje, već je postupajući po tim dopisima, Fond PIO tada automatski počeo da naplaćuje članarine od svih penzionera za Savez i njegova opštinska udruženja.
”Takođe, učinjen je tada i korak dalje da se izmijeni softversko rješenje Fonda i da se svaki novi penzioner koji ostvari pravo na isplatu automatski učlani u Udruženje penzionera”, piše u informaciji.
Na čelu Fonda PIO tada se nalazio Radoje Žugić, sadašnji guverner Centralne banke.
U informaciji je naglašeno da ne postoji nikakav pisani sporazum između Udruženja penzionera i Fonda kojim se reguliše ovakvo ponašanje.
To stanje je trajalo do maja 2009. godine, kada je kroz sistem novog softvera Fonda isključeno automatsko učlanjivanje penzionera u udruženje.
”Međutim, učlanjivanje novih penzionera se i dalje vršilo, samo su to radili službenici odjeljenja za obračun i isplatu prava na osnovu naređenja njihovog pretpostavljenog. Dakle i u ovim slučajevima penzioneri su se automatski učlanjivali u udruženje, bez ikakve saglasnosti samih penzionera. Takođe, ni za ovo ne postoji nikakav pisani sporazum između Fonda PIO i NVO Udruženje penzionera.
U tom periodu iz udruženja penzionera su znali, periodično, tražiti da se svi penzoneri sa teritorije neke opštine koji su preskočeni automatski učlane u udruženje. Po tim dopisima se nije postupalo.
Za potrebe odjeljenja za obračun i isplatu prava napravljen je određen broj parametarskih izvještaja o spiskovima penzionera i u tom periodu bila je prisutna saradanja u smislu dostavljanja ličnih podataka penzionera ka NVO Udruženje penzionera.
Ovo je problematično jer su dostavljani i lični podaci za penzonere koji su učlanjeni u tu NVO, a nikada nisu dali svoj pristanak niti saglasnost za to”, piše u informaciji.
Ovakvo stanje trajalo je do 2018. godine kada je NVO KOD pokrenula seriju pitanja o članarinama penzionera.
”Nakon početnih zahtjeva za informacije, praksa učlanjivanja svih novih penzionera u udruženju je prestala. Umjesto toga donijeta je procedura postupanja u Fondu kojom je od arhivara u svim područnim jedinicama traženo da pitaju penzionere da li žele da budu članovi udruženja”, navodi se u dokumentu.
Predsjednik novoformiranog udruženja penzionera “Za život dostajan čovjeka” Dragoljub Janković kazao je “Vijestima” da je način da se penzioneri po automatizmu učlanjuju u Savezi i da po tom osnovu mjesečno izdvajaju članarinu, prevaziđen.
”Već odavno imamo više udruženja penzionera nastalih upravo iz nezadovoljstva monopolskog položaja i načina rada Saveza penzionera. Smatramo da je neophodno da se svakom penzioneru ponudi da bira u koje udruženje bi želio da bude član. Takođe, vidimo da nije adekvatno riješeno ni pitanje na osnovu kojih kriterijuma se pare od članarina a možda i druga sredstva dodjeljuju Savezu penzionera i njihovim opštinskim podružnicama. I što je još važnije kako se ta sredstva troše, po kojem osnovu i kome se ona daju, kakva je evidencija svega toga i ko kontroliše zakonitost trošenja tog novca. A radi se skoro o milion eura godišnje. Sve ovo je netransparentno bez javnih procedura i kontrole”, kazao je Janković.
On je naglasio da se zalažu za hitno donošenje Pravilnika o dodjeli sredstava udruženjima na osnovu njihovih planova (projekata) trošenja članarina, te kontrola tih trošenja, a sve u javnoj i transparentnoj proceduri.
Janković smatra i da je način na koji je sa februarske penzije dodatno skinut jedan euro nezakonit i neprihvatljiv.
Upravni odbor Fonda PIO je na predlog Saveza udruženja penzionera sa februarske penzije skinuo novac penzionerima, i usmjerio oko 90.000 eura za pomoć stanovništvu Turske i Sirije, koje su nedavno pogodili razorni zemljotresi, ali o tome nijesu obaviješteni članovi.
”Nezakonito je umanjivanje redovnog primanja, kakvo je penzija. Odnosno da se bez znanja i pristanka penzionera umanjuju njihove penzija, bez obzira što se radi o humanitarnom gestu ili o nekom drugom razlogu. Penzija je lično primanje, privatna svojina i s njom može samo penzioner prema rješenju o penziji u punom iznosu da odluči šta će da uradi i kako će da je potroši. Nikakvo udruženje penzionera ili organ ne može umanjiti penziju bez saglasnosti penzionera, osim ako se ne radi o sudskoj presudi”, saopštio je Janković.
Organizacija, čiji je predsjednik, traži da se taj novac vrati u narednoj isplati penzija, a da se pomoć uplati iz članarina koje penzioneri na mjesečnom nivou izdvajaju.
Naš Savez ovim putem sagledava zakonitost postupka Fonda PIO o umanjenju penzija od 1€ po osnovu humanitarne donacije. U ranijem saopštenju iskazali smo opravdanu sumnju u nezakonitosti ovakvog načina sakupljanja sredstava za humanitarne potrebe da se bez znanje primaoca penzije oduzimaju sredstva od njegove penzije na osnovu nečije odluke da se to radi u humanitarne svrhe.
Povodom najave o ukidanju doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje oglasio se direktor Fonda PIO.
Intervju u: 
Reagovanje našeg Udruženja - tekst u
Nakon više od pola godine javio se Ombudsman konstatujući ono što je naš NVO prvi ukazao u javnosti da su povrijeđena prava penzionera što su im umanjena penzija u februaru ove godine za 1 € na račun humanitarne pomoći a da nijesu pitani.
Postavlja se pitanje da li nam institucije loše rade i kada rade da li donose odluke koje će zaštiti one kojima su prava ugrožena. Šta penzioneri čija su prava ugrožena imaju od toga što će Ombudsman konstatovati mišljenje o njima načinjenoj nepravdi?
Članak u
.
ČIJE SU NAŠE PENZIJE ILI KO ZAVLAČI RUKU U NAŠ DŽEP???
Ovim putem želimo da članove NVO penzionera Crne Gore “Za život dostojan Čovjeka”, članove drugih penzionerskih udruženja i kompletnu crnogorsku javnost upoznamo sa poniženjem koje u kontinuitetu čelnici Fonda PIO čine crnogorskim penzionerima. Pri tome se, isto kao kod “pogrešno” obračunatog usklađivanja penzija za 2022. godinu, pri čemu su penzioneri zakinuti za čitavih 15 procenata, i ovaj put radi o drastičnom kršenju Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju.
Naime, odlukom nekompletnog Upravnog odbora Fonda PIO od 16. marta ove godine, i to u nepotpunom sastavu pri čemu ne mislimo na broj članova nego na propisani zastupljenost pojedinih grupacija (tri člana UO su razriješena Odlukom Vlade CG), iz dnevnih medija smo saznali da su prilikom februarske isplate penzije penzionerima iste umanjenje za 1 €, kako je rečeno iz Fonda PIO, za postradalo područje od zemljotresa u Turskoj.
Ne sporimo da je humano pomoći ugroženima od razarajućih prirodnih pojava i smatramo da se i penzioneri shodno svojim mogućnostima trebaju pridružiti. Međutim, način na koji je to urađeno, iza leđa penzionera, bez da se prethodno zatraži njihovo mišljenje i pristanak po tom pitanju i sl., smatramo da je nezakonit i time nedopustiv. Naime, bez znanja penzionera, “neko” je svojom voljom od njihovih penzija uzeo jedan dio, što, kako je saopšteno u javnosti, ukupno iznosi preko 80.000 €. Dakle, na lično primanje, kakvo je penzija, bez pristanka ličnog primaoca, za navedeni iznos je umanjena penzija, pri čemu u fokusu naše pažnje nije toliko sam iznos, koliko je to način na koji je urađeno. Poznato je da svaki vid nasumične i samovoljne promjene iznosa ličnog primanja, koje je uređeno rješenjem o isplati (penzija, plata), ne može biti ni po kojem osnovu učinjen bez pristanka primaoca, u ovom slučaju penzionera, tako da se ovdje radi o grubom kršenju više zakona, sve do nivoa povrede osnovih ljudskih prava zagarantovanih Ustavom Crne Gore.
U smislu prethodno navedenog, i radi potpunog uvida javnosti Crne Gore, tražimo da se navedeno odluka objavi na sajtu Fonda PIO i da istu u što kraćem dostavite i našem Udruženju.
Drugo, imajući u vidu socijalno - ekonomski položaj većine penzionera, ovim putem zahtijevamo da se sljedećom isplatom penzija svim oštećenim penzionerima vrati nezakonito umanjenje.
Treće, predlažemo da se iz fonda postojećih redovno uplaćivanih članarina (koji na godišnjem nivou iznose skoro 1 milion €) isplati navedena sakupljena suma pomoći i time na zakonit način realizuje ovaj human gest penzionera Crne Gore.
Četvrto, mislimo da ste ovakvim nepromišljenim postupkom propustili priliku da pozovete penzionere da na dobrovoljnoj osnovi odrede iznos koji bi bio izdvojen kao pomoć, čime bi se zasigurno prikupio značajano veći iznos od ovoga “nameta” na silu nametnutog građanima Crne Gore.
Sve prethodno navedene zahtijeve ističemo sa dobrom namjerom da vam pružimo priliku da se izvinite penzonerima i crnogorskoj javnosti, te da se navedena postupanja vrate u zakonske okvire kako bi izbjegli da konačno razriješeje ovog problema potražimo pred relevantnim državnim organima, sudskim putem i slično.
Ovo saopštenje će biti objavljeno na sajtu našeg Udruženja adresa: penzioneri2022.me, a isto ćemo, transparetosti radi, učiniti i sa vašim odgovorom, pa neka javnost Crne Gore procijeni moralni i zakonski kredibilitet ovakvog postupanja.
Predstavnici našeg NVO prof. dr Dragoljub Janković, predsjednik, i prof. dr Anđelko Lojpur, predsjednik UO, sastali su se sa predstavnicima Saveza udruženja penzionera Crne Gore, Brankom Vešovićem, predsjednikom, i njegovim saradnikom sekretarom. Teme razgovora bile su ekonomski i socijalni položaj penzionera u Crnoj Gori i, stim u vezi, razmatranje najakutnijih problema ove populacije, koje bi trebalo rješavati kroz institucije sistema. Konstatovani su zajednički problemi u vezi usklađivanja penzija, penzionog modela, miješanja penzionih i socijalnih davanja koja nijesu u skladu sa Zakonom i dr. Dogovoren je nastavak saradanje udruženja u cilju poboljašanja materijalnih i drugih uslova života penzionera.
У циљу отклањања евентуалних недоумица и погрешног тумачења на тему помоћи пензионерима, насталог након гостовања министра финансија, мр Александар Дамјановић у емисији “Такулин” на Градској телевизији, наглашавамо да је, одговарајући на питање новинара, министар казао да, у овом тренутку, нијесу планиране ванредене пензије, мислећи на додатна једнократна давања из државног буџета, каква су исплаћена у децембру протекле године. Са друге стране, како је и најављено, пензионери са исподпросјечним примањима, могу очекивати исплату субвенција из пакета енергетске подршке коју обезбјеђује Европска комисија за земље Западног Балкана.
Подвлачимо да субвенција није исто што и ванредна пензија или друга врста једнократног буџетског издвајања, каква је обезбијеђена претходне године, од стране ове Владе, за све пензионере у Црној Гори, чија су примања до висине потрошачке корпе.
Дакле, иако се ради о различитим категоријама помоћи, подршка која је обезбијеђена кроз средства из фондова ЕК свакако је добродошла и у сагласју је са политиком Владе у цјелини у чијем је апсолутном фокусу бољи материјални положај пензионера, који су годинама уназад занемаривању категорија, додатно запостављена тзв. Програмом Европа сад.
Указујемо да је, у поменутој емисији, између осталог, министар нагласио да ће, у име Владе, учинити све да минимална и просјечна пензија буду најмање у нивоу од 60% минималне и просјечне зараде, што је на фону политике солидарности, за коју се од почетка мандата министар Дамјановић залаже, када је у питању, ова, како оцјењује најрањивија категорија друштва, која је истовремено показала највиши степен социјалног разумијевања и стрпљења.
Први човјек црногорских финансија поручио је да је дошло вријеме да држава покаже потребни сензибилитет према пензионерима, кроз редовна и ванредна усклађивања, као и могућу корекцију Закона о пензијском и инвалидском осигурању, са циљем стварања претпоставки за унапрјеђење пензионог система, уз константно и континуирано увећање пензија и њиховог бржег усклађивања са зарадама.
https://www.gov.me/cyr/clanak/pojasnjenje-u-vezi-sa-mjerama-podrske-penzionerima
DA LI SU PENZIJE OSTALE NEUSKLAĐENE?
Dana 16. februara tekuće godine u KIC “Budo Tomović”, u organizaciji NVO “Za život dostojan Čovjeka” održana je javna tribina. U fokusu bilo je niz problema, koji se tiču socijalno-ekonomskog položaju penzionera Crne Gore, a što se, u najkraćem ogleda u njihovoj sve nepovoljnijoj socijalno-ekonomskoj poziciji, s tendencijom da se taj trend nastavi. U tom smislu, još jednom je nedvosmisleno potvrđen stav da je koncept dostojanstvenog rada, života i uspravnog hoda, najmanje što je potrebno i jedino moguće rješenje za koje se zalažu penzioneri Crne Gore.
Po mišljenju učesnika desila su se dva propusta u pogledu obračuna povećanja penzija. Prvi, radi se o primjeni člana 58 Zakona, gdje umjesto da osnova obračun povećanja penzije bude uzeta prosječna neto zarada, ista je “zamijenjena” prosječnom bruto zaradom koja je rasla sporije, čime je povišica na godišnjem nivou niža za oko 10%. Drugi propust, koji teško da se može podvesti pod neznanje je da se eksplicite u članu 2. Izmjena i dopuna Zakona navodi da se obračun vrši na osnovu kretanja potrošačkih cijena i prosječnih zarada “u prethodnom kvartalu u odnosu na kvartal koji mu prethodi”, pri čemu se kao datumi usklađivanja navode: 1. januar, 1. maj i 1. oktobar. Zato bi bilo poželjno da Fond PIO javno, na svom sajtu, objavi na koji je način došao do naznačenih iznosa povišica i koliko godina ima kvartala, čime bi se lako moglo vidjeti da li je, pri tome, u potpunosti ispoštovan Zakon. Jer, statistika je neumoljiva, penzije su trebale da se ukupno povećaju tokom prošle godine zaključno sa januarom ove godine za oko 30%, a ne 15% koliko je Fond PIO obračunao.
I dok se u stvarnom penzionerskom životu odvija prava socijalna drama u kojoj unutar ubrzanih promjena koje crnogorsku ekonomiju vuku na dolje, mišljenja smo da treba smanjiti rastuće nejednakosti i rizik isključenosti, pri čemu, prvenstveno ne mislimo samo na grupaciju od oko 130.000 penzionera, već na sve građane Crne Gore. Po nama, treba prekinuti sa davanjem mrvica i svim vidovima tzv. pomoći, jer to dodatno podstiče polarizaciju i izazva duboku i razumljivu ogorčenost penzionera, i ne samo njih.
Potreba za novom poreskom i socijalnom politikom je očigledna u situaciji kada se na regularno utvrđene pojedine kategorije penzija interveniše povremenim socijalnim pomoćima (tzv. „13 penzija“ i „ina penzija“). Postavlja se pitanje da li je to svrha socijalne pomoći ili njena zloupotreba a da bi se zamaglile nerealne niske penzije?
Na Tribini je istaknuto da se radi o odbrani dostojanstva i časti svake profesije, svakog građanina, svakog penzionera koje su svoje najbolje godine darovali ovoj državi i njenim građanima. Penzioneri su brojni i sa ogromnim životnim iskustvom, i sigurno mogu pomoći da se obnovi i izgradi novi most povjerenja koji će da spoji duboko razdvojene socijalne obale. Otuda nas raduje da jedan od prisutnih članova udruženja Pokreta penzionera jasno kazao da treba da djelujemo zajedno i da tražimo da se poštuje Zakon, te da je krajnje vrijeme za reformu penzijskog i, sa njim povezanog, zdravstvenog sistema.
NVO Udruženje penzionera Crne Gore – za dostojanstven život Čovjeka
- DA LI NAŠ ŠVAJCERSKI MODEL DAJE PENZIJE NIŽE OD IZDVOJENIH DOPRINOSA TOKOM RADNOG VIJEKA OSIGURANIKA?
- DA LI SU USKLAĐIVANJA PENZIJA REALNA U ODNOSU NA INFLACIJU I PROSJEČNU PLATU?
- DA LI JE DOŠLO DO DEFORMACIJE ODNOSA SVIH PENZIJA U ODNOSU NA MINIMALNU PENZIJU NAKON POVEĆANJA?
- DA LI SOCIJALNA DAVANJA OBMANJUJU I ZAMAGLJUJU NEADEKVATNO USKLAĐIVANE PENZIJA?
- DA LI JE DOŠLO KRAJNJE VRIJEME DA SE ZBOG NEDOSTATAKA I SLABOSTI PENZIONOG SISTEMA USPOSTAVI NOVI PENZIONI SISTEM?
- ZAŠTO JE IZOSTALA REFORMA PENZIONOG SISTEMA CRNE GORE I ŠTA BI TREBALA DA OBUHVATI?
DATUM ODRŽAVANJA: PETAK, 17.2.2023.GOD.
MJESTO: KIC "BUDO TOMOVIĆ", MULTIMEDIJALNA SALA, POČETAK U 18H.
Koja muka je snašla Fond PIO?
Sjetili se ljudi, malo sporije, svega nakon godinu i po poslije usvajanja izmjena Zakona u decembru 2012. godine. Da li je moguće, ako to nije uradio predlagač, da ni „portir“ u Fondu PIO nije pročitao Zakon! Sve je moguće, i na to je NVO Udruženje penzionera Crne Gore – „Za život dostojan Čovjeka“, ukazivalo više puta, čelnim ljudima Fonda PIO, Savezu penzionera, ali bez uspjeha! Reklo bi se, bolje ikad nego nikad, mada nismo više poslije ovoga, ni u to sigurni. S toga, sada kada su i sami to javno priznali, valjda je naredni korak da priznaju da su nam prošle godine zakinuli 15% usklađivanja penzija za 2022. god.
Ovim putem, prilikom izmjena Zakona „obračunatom usklađivanju, na dan, „ne znamo koji“, želimo penzionerima i javnosti Crne Gore da ukažemo na sljedeće pojedinosti:
- Ponovo se u medijima koristi termin da su penzije uvećane, umjesto da je riječ o usklađivanju;
- Pri tome, kada se radi o primjeni ranijeg Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju (tužan Zakon koji čami sa ukupno 31 izmjenom), odnosno primjeni njegovog člana 58, koji je izmjenama navedenog zakona postao nesprovodiv.
- Najblaže rečeno, interesantno i tužno, da se prilikom usklađivanja penzija, najmanje u formi saopštenja ili konferencije za štampu, ne obavijeste penzioneri kakvo je stanje u Fondu, na koji način je ukupan procenat usklađivanja utvrđen, kolika je stopa inflacije, koliko su porasle zarade – sve to je izostalo, a nikada ga nije ni bilo.
- Da o transparentnosti u radu Fonda PIO nema ni pomena može se zaključiti i na osnovu uvida u prilično isprazan sajt Fonda, gdje ne samo da nedostaju podaci o kojima je ovdje riječ, nego i brojni drugi, koji penzionerima mogu biti od koristi, a da ne govorimo o određenim stručnim prilozima, iskustvima drugih država i slično;
- Imajući u vidu navedeni Izmjene Zakona iz decembra 2021.godine, odnosno tako dopunjen i usvojen član 58, pošto je nelogičan, nije ni mogao biti doslovno primijenjen jer je istim predviđeno kvartalno usklađivanje a pri tome su utvrđena samo tri datuma kada se vrši navdeeni „kvartalni“ obračuni i to: 1. maja, 1. septembra i 1. januara. Koliko nam je poznato, za sada nije nekim novim aktom ni „zakonom“ propisan neki drugi broj kvartala u kalendarskoj godini, a do sada kako je vijeka i svijeta, kalendarska godina ima četiri kvartala, tako da je ovom radnjom prekršen Zakon.
- Kada je o promjeni odnosa prosječne penzije u odnosu na prosječnu zaradu riječ, stvari stoje značajno drugačije od onog što se to moglo ovih dana pred izbore čuti u medijima. Prvo, prosječna penzija u odnosu na prosječnu zaradu u januaru 2021. godine iznosila je 55,38%. U međuvremenu stanje se rapidno pogoršalo da bi u aprilu ove godine taj odnos bio svega 47,6%.
- Kada je riječ o najavljenom usklađivanju ukoliko bi prosječna penzija i dostigla 405€, to bi u odnosu na prosječnu neto platu u aprilu ove godine bilo svega 51,52%, a u odnosu na bruto platu, koju Fond PIO neopravdano koristi za obračun povećanja, to je svega 41,4%, tako da o nekom poboljšanju u korist penzionera teško da može biti riječi.
- Pošto ne znamo za koji se „model“ nezakonitog obračuna opredijelio Fond PIO, i na koji datum, naša računica pokazuje sljedeće: ako se obračun vrši za prvi kvartal 2023. godine, dakle zaključno sa mjesecom martom, povećanje prema članu 58. Zakona bi iznosilo 5,9%; ako se obračun vrši tako da se obuhvate prva četiri mjeseca, tada bi povećanje imajući u vidu rast potrošačkih cijena i rast prosječnih zarada , trebalo da iznosi 6,35%. Ovo sve bez „propuštenih“ 2,9% iz prošle godine.
- Dalje, u prilog apsurdnost ovakvog zakona, te još gore stanje zbog nemogućnosti njegove primjene, treba imat u vidu dužinu perioda od datuma kada se zaključuje obračunski period od 31. mart, do dana isplate istog oko 20 juna. Dakle, radi se o skoro puna 2 mjeseca u koja će inflacija svakako „pojesti“ jedan dio povećanja, tako da sa ovom odbitnom stavkom skoro da nema govora o realnom povećanju penzija.
- Takođe, interesantno je da Fond PIO i Monstat nisu uskladili „postupanje“ kada su polazni izvještaji o porastu cijena i zarada u pitanju u odnosu na Zakon. Tako se u saopštenjima Monstata sve vrti oko neto zarade (prosječna plata bez poreza i doprinosa), dok se u obračunu vješto prelazi na bruto platu, na što smo ukazivali i prošle godine i čijom primjenom je na godišnjem nivou penzionerima u Crnoj Gori zakinuto 15% u prošloj godini.
- Konačno, što je još važnije, a radi se o veoma upitnom načinu pribavljanja vjerodostojnih podataka o isplati zarada, broju zaposlenih i isto tako o načinu utvrđivanja prosječne godišnje zarade. Tako je Monstat prema ranijem planu još od 2017. godine trebao uraditi obračun prosječnih zarada kako su oni to nazvali iz administrativnih podataka, odnosno podataka dobijenih direktno od Poreske upare na osnovu stvarno isplaćenih zarada. Međutim, to ne samo da nije do sada urađeno, već u „Godišnjem planu zvanične statistike za 2023. godinu“ je planiran prelazak na ovaj novi izvještaj o obračunu zaradu (str. 26. navedenog plana), za što su, vjerovatno, obezbijeđena i sredstva, ali od toga po svemu sudeći neće biti ništa! I ne samo to, uporedna praksa pokazuje da navedene izvještaje po pravilu rade stručne organizacije, kvalifikovani instituti i sl., koji nisu pod „krovom“ države, to jest pod njenim direktnim uticajem, čime se obezbjeđuje potrebna objektivnost i neophodna transparentnost, koja je do sada potpuno izostala.
NVO UDRUŽENJE PENZIONERA CRNE GORE – ZA DOSTOJANSTVEN ŽIVOT ČOVJEKA
Mada smo u kontinuitetu navikli da nas čelnici koji zdušno brinu o našim životima iznenade, i to uglavnom u negativnom smislu, ono što nam se ovih dana dešava ili se već desilo, je surova potvrda te realnosti. Tako, sa dosta pompe i gromoglasno, u poslednje vrijeme data su obećanja da će penzionerima biti isplaćena tzv. „trinaesta penzija“; kao posljednji čin u toj tragikomičnoj epopeji završila je sa novim obećanjem, odnosno odlukom UO Fonda PIO da se radi o „povećanju“ od svega 2,25 procenata.
Dvije stvari nas bole, a obje podjednako ukazuju na svojevrsno poniženje i do daljeg urušavaju ekonomsko-socijalni status i položaj penzionera Crne Gore. Prva je, da li je odluka Upravnog odbora Fonda PIO kojom je odlučeno o visini predmetne isplate usklađene sa važećim Zakonom, konkretno članom 28. Zakona o penziono invalidskom osiguranju, posebno ako se ima u vidu da su prema Saopštenju Monstata prosječne cijene u 2022. godini porasle za 17,2 indeksnih poena, a prosječna zarada u istoj godini za 35,4 indeksna poena. I drugo, nije problem samo u tome što se obećava nešto što se po pravilu ne ispuni po principu „obećanje ludom radovanje“, sugerišemo im da od sada sve takozvane vidove „pomoći“, bolje reći milostinje, jer se radi o skromnim iznosima za jednomjesečno preživljavanje, sprovedu kroz važeći zakonski okvir.
Predsjednik, s.r.
 |
